Το άρθρο είναι από www.toxotis.se
Όταν ιδρύθηκε το «Ίδρυμα Πολιτιστική Στέγη, Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος» (Ίδρυμα, Στέγη), το 1980, επιδίωξη ήταν να χρησιμοποιούνται όλοι οι χώροι του πρώτου κτηρίου του Ιδρύματος για πολιτισμικές δραστηριότητες. Ο ουσιώδης αυτός λόγος εξηγεί, γιατί τα πρώτα χρόνια δεν εκμεταλλεύτηκαν οικονομικά το πρώτο κτήριο. Το συμβούλιο και οι δωρητές θεωρούσαν ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι το σημαντικότερο, το πιο ισχυρό χαρτί που έχουμε, και έπρεπε το χαρτί αυτό να μην μένει ανεκμετάλλευτο, αλλά να προβληθεί ευρέως στη Σουηδία. Γι’ αυτό, ακόμα και όταν το χρέος ήταν πάρα πολύ δύσκολα διαχειρίσημο, απορρίφτηκαν πολλές ενδιαφέρουσες οικονομικά προτάσεις για την πώληση των κτηρίων. Απορρίφτηκε, το 1990, πρόταση για την οικονομική εκμετάλλευση όλων των χώρων προκειμένου να μηδενιστεί το χρέος στις τράπεζες. Στις προσπάθειες για τη διάσωση των κτηρίων όταν η κατάσχεσή τους ήταν στην κόψη του ξυραφιού, έγινε, το 1985-86, πρόταση δωρεάς των κτηρίων σε ελληνικά υπουργεία. Μοναδικός όρος του Ιδρύματος, ήταν η χρησιμοποίηση του πρώτου κτηρίου για πολιτισμικές εκδηλώσεις. Γιατί δεν ευοδώθηκε αυτή η συμφέρουσα οικονομικά πρόταση για το ελληνικό κράτος, και της πολιτιστικής προβολής της Ελλάδας στη Σουηδία, καθώς και άλλες προσπάθειες που ακολούθησαν για την αποπληρωμή του χρέους, δεν είναι του παρόντος.
Είναι κοινό μυστικό, ότι οι επισκευές και η συντήρηση των κτηρίων που πρέπει να γίνονται ταχτικά, απαιτούν καινούργια τραπεζικά δάνεια με αποτέλεσμα το χρέος να αυξάνεται, να διογκώνεται συνεχώς, και να καθίσταται με την πάροδο του χρόνου δυσκολότερα διαχειρίσημο κινδυνεύοντας να γίνει δυσβάσταχτο. Και αν αυξηθούν τα επιτόκια ή το δάνειο, το χρέος δεν θα μπορεί να εξυπηρετηθεί όταν σε ενδεχόμενη κρίση ακινήτων μειωθεί η τιμή των κτηρίων. Και τότε, η δαμόκλεια σπάθη της κατάσχεσης θα επικρέμεται πάνω από το Ίδρυμα με ορατό τον κίνδυνο να διολισθήσουμε στην αγκαλιά των άκαρδων δανειστών1 (τραπεζών).
Σήμερα όλοι οι χώροι είναι ενοικιασμένοι, με πρόσβαση στον τελευταίο όροφο τα Σαββατοκύριακα και απογευματινές ώρες. Όμως, τα σημαντικά έσοδα που προκύπτουν από την ενοικίαση όλων των χώρων, δεν χρησιμοποιούνται για την μείωση του χρέους. Και, ενώ πρωταρχικός στόχος, εκτός από μερικές άμεσες επισκευές που γίνονται, θα έπρεπε να είναι η απόσβεση του χρέους, αρκετά χρήματα διανέμονται με τέτοιο τρόπο που εύλογα γεννούν πολλά ερωτηματικά για τις πραγματικές προθέσεις.
«Στην Ελλάδα, το 1941, ο Paul Mhon συνειδητοποίησε πως φαγητό σημαίνει πολιτική δύναμη. Η σίτιση ενός πεινασμένου λαού θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα ισχυρό όπλο στα χέρια φιλόδοξων πολιτικών». Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, την απόκτηση πολιτικής δύναμης, χρησιμοποιείται το χρήμα στην Ελλάδα από την περίοδο ακόμα της Επανάστασης. Δυστυχώς, και ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Στέγης πορεύεται στην νοοτροπία αυτή.
Πολιτιστική Στέγη –για την παροικία, ή για μας, για τους δικούς μας;
Όταν, το 2010, το συμβούλιο του Ιδρύματος έδωσε 80.000 κορώνες οικονομική βοήθεια στο Ελληνικό Σχολείο της Στοκχόλμης (Hellenic School of Sweden), το οποίο έχει αναγνωριστεί από το Ελληνικό κράτος κατακρίθηκε σαν λανθασμένη, γιατί αντιβαίνει στους σκοπούς της Πολιτιστικής Στέγης.
Όμως, στο πρωτόκολλο του Ιδρύματος στις 19 Μάη 2019 αναφέρεται μεταξύ άλλων, ότι το Σαββατιάτικο σχολείο, που στεγάζεται στο Åsö γυμνάσιο, ξανα-χρηματοδοτήθηκε με 250.000 κορώνες για το σχολικό έτος 2019/20. (συνολικά έχει χρηματοδοτηθεί με 750.000 κορώνες). Παρόλο που η απόφαση αυτή αντιβαίνει στους σκοπούς του Ιδρύματος, οι οποίοι ορίσθηκαν από τους δωρητές: «Σκοπός του Ιδρύματος είναι η προώθηση της συνεργασίας, σε πολιτιστικό επίπεδο, ανάμεσα στη Σουηδία και στην Ελλάδα, σε ό,τι αφορά την τέχνη, τη λογοτεχνία, τη μουσική κ.λ.π.. Επίσης το Ίδρυμα θα προωθεί και θα δίνει προτεραιότητα σε δραστηριότητες που αποσκοπούν / στοχεύουν στη μέριμνα για την αγωγή/διαπαιδαγώγηση της νεολαίας της ελληνικής παροικίας2». Δεν αναφέρεται στους σκοπούς η ελληνόφωνη εκπαίδευση, και οι κυρίαρχες λέξεις, δραστηριότητες νεολαίας (ungdomsverksamhet ) και αγωγή (fostran), δεν συνιστούν ελληνόφωνη εκπαίδευση.
Και στις δυο περιπτώσεις χρηματοδοτήθηκαν σχολεία του ελεύθερου χρόνου. Και στα δυο αυτά σχολεία, στη Στοκχόλμη και σε άλλες πόλεις, πηγαίνουν ελληνόπουλα. Ή όχι; Με ποιά λογική γίνεται η Πολιτιστική Στέγη κτήμα του οποιουδήποτε και χρησιμοποιείται σαν εργαλείο για τον διχασμό της παροικίας; Με ποιά βαθυστόχαστη σκέψη επικρίθηκε η οικονομική βοήθεια στο Ελληνικό Σχολείο της Στοκχόλμης (Hellenic School of Sweden), και επικροτείται, μόνο η συνεχής χρηματοδότηση, ενός άλλου, του «δικού μας» σχολείου; Αν δεν είναι τυχαίο ότι στο επανειλημμένα χρηματοδοτούμενο σχολείο πηγαίνουν παιδιά αρκετών συμβούλων του Ιδρύματος, τότε εύλογα αναφωνεί ο πάροικος: «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει,να δω δικαιοσύνη πότε θα γίνει».
Έδρα του Ιδρύματος
Το Ίδρυμα έχει την έδρα του στη Στοκχόλμη. Δεν υπάρχει σαφής αναφορά αν η Πολιτιστική Στέγη θα δραστηριοποιείται μόνο στη Στοκχόλμη, ή σε όλη τη Σουηδία. Ούτε περιορίζει τις δραστηριότητες του Ιδρύματος σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, ιδεολογίες, πολιτικές ομάδες κλπ.. Η συμμετοχή της Ομοσπονδίας στην Πολιτιστική Στέγη, σαν ένας από τους φορείς που απαρτίζουν το Ίδρυμα, υποδηλώνει, έμμεσα, ότι οι σκοποί του Ιδρύματος ισχύουν για όλη τη Σουηδία.
Χρηματοδότηση
Το εκάστοτε συμβούλιο της Πολιτιστικής Στέγης οφείλει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την οικονομική αδιαφάνεια και κακοδιαχείριση που επικρατούσαν σε συλλόγους και στην Ομοσπονδία, και να φροντίζει για την οικονομική διαφάνεια του Ιδρύματος. Γι’ αυτό, κάθε χρόνο, ύστερα από την υπογραφή του οικονομικού απολογισμού, εφ’ όσον το συμβούλιο συνεχίσει την ίδια πρακτική διάθεσης των οικονομικών του πόρων, οφείλει να ανακοινώνει στην ιστοσελίδα του το χρηματικό ποσό το οποίο θα διατεθεί για εκδηλώσεις, και να δίνει την δυνατότητα σε ΟΛΟΥΣ να ζητήσουν οικονομική βοήθεια, καταθέτοντας βέβαια ολοκληρωμένη πρόταση. Ο χρηματοδοτούμενος, σε τακτό χρονικό διάστημα, υποχρεούται να προσκομίσει αδιάσειστες αποδείξεις που να αποδεικνύουν ότι η οικονομική ενίσχυση χρησιμοποιήθηκε για το σκοπό που δόθηκε, διαφορετικά τα χρήματα θα επιστρέφονται στο Ίδρυμα. Είναι αυτονόητο, ότι θα υπάρχει οικονομική διαφάνεια, γιατί έστω και μια κορώνα αδικαιολόγητη, μαύρη, σημαίνει οικονομικές ατασθαλίες!. Αυτή είναι μια σωστή διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται (εφ’ όσον τα χρήματα δεν χρησιμοποιούνται για την απόσβεση του χρέους) προκειμένου να δοθούν οικονομικές επιχορηγήσεις από το Ίδρυμα, χωρίς κανείς να μπορεί να κατηγορηθεί για μεροληψία, ή ότι βγάζει τα χρήματα από την μια τσέπη για να τα βάλει στην άλλη. Και επειδή λέγονται διάφορα, η οικονομική διαφάνεια, με ευθύνη του συμβουλίου του Ιδρύματος, για όλες τις δραστηριότητες που γίνονται στον χώρο της Πολιτιστικής Στέγης, από οποιονδήποτε, θα πρέπει να είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Ο χορός με «μαύρα κοστούμια», δεν πρέπει να χορεύεται στους χώρους της Πολιτιστικής Στέγης.
Διαφάνεια
Γρήγορα ξέχασαν, οι σημερινοί σύμβουλοι, την τρικυμία και τους κραδασμούς που προκάλεσε στο Ίδρυμα η κακοδιαχείριση του τραπεζιτικού δανείου, και όχι μόνο, από προηγούμενη διοίκηση του Ιδρύματος.
«Θέλω να σας πληροφορήσω ότι η αγορά της συλλογής του εθνογράφου Μάρκου Μπότσαρη (τρισέγγονου του Μάρκου Μπότσαρη, αρχιστράτηγου της επανάστασης του 1821) πραγματοποιήθηκε. Η συλλογή είναι υπέροχη και βρίσκεται στην Στοκχόλμη. Προσωπικά θεωρώ οτι αυτή ειναι η καλύτερη ενέργεια που έχουμε κάνει στο Ιδρυμα απο την στιγμή που ανέλαβα πρόεδρος πριν απο έξι χρόνια και τόσο το ιδρυμα όσο και η παροικία της πόλης θα πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι για την συλλογή» έγραφε ο πρόεδρος στις 8-3-2018.
Παχιά λόγια κενού περιεχομένου. Δυο χρόνια ύστερα από την πολυδιαφημισμένη και πολυδάπανη αυτή αγορά, οι περιβόητες στολές που στοίχισαν τουλάχιστον 250.000 κορώνες (θα μπορούσαν να αγοραστούν αντίστοιχες στολές με 50.000 κορώνες), ΔΕΝ κοσμούν τον χώρο της Πολιτιστικής Στέγης. Άραγε, κ. πρόεδρε, πόσο περήφανοι θα αισθάνονται οι πάροικοι, τη στιγμή που για δυο χρόνια, μέχρι τώρα, οι στολές δεν βρίσκονται στον χώρο που προορίζονταν; Ποιόν χώρο κοσμούν; «Τις πταίει;». Αν το συμβούλιο αδυνατεί να προγραμματίσει και αποτυχαίνει, γλιστράει και σκοντάφτει σε τόσο απλά και εύκολα πώς θα διεκπεραιώσει με τρόπο ικανοποιητικό τα σημαντικά, χρόνια, προβλήματα του Ιδρύματος; Η λεηλασία της Πολιτιστικής Στέγης κατά καιρούς από περιουσιακά της στοιχεία (εκκλησιαστικά αντικείμενα –όχι αυτά που δωρίστηκαν, αλλά αυτά που κλάπηκαν και πουλήθηκαν (σύμφωνα με τον Νταλιάνη)–, δανεικά και αγύριστα βιβλία απ’ την παροπλισμένη και αχρησιμοποίητη βιβλιοθήκη –με προσωπική παρέμβαση του γράφοντα σώθηκε η βιβλιοθήκη, όταν κάποιοι προσπάθησαν να την ιδιοποιηθούν– η κλοπή των πολυέλεων, η κλοπή όλων των εικόνων, η εξαφάνιση του αρχείου) δεν έγινε μάθημα, δεν μας δίδαξε τίποτα; (Για να μην παρεξηγηθώ, η μομφή που αποδίνω, είναι η μομφή της ελλιπούς μελέτης και εκτέλεσης στο θέμα της αγοράς των στολών).
Έπρεπε να είναι φειδωλοί οι σύμβουλοι μοιράζοντας λεφτά, πολλά λεφτά, δεξιά και αριστερά: 250.000 κορώνες εδώ, 50.000 εκεί, 20.000 πιο πέρα, πάρε 40.000 εσύ, κλπ.. Δεν δίστασαν να «βαφτίσουν το κρέας ψάρι» (προκειμένου να αποφύγουν τις συνέπειες) και να πληρώσουν ενοίκια ενός συλλόγου γνωστού για χρόνια οικονομική κακοδιαχείριση και ανομίες.
Το συμβούλιο του Ιδρύματος, δημιουργεί την εικόνα ενός καλού Σαμαρείτη ο οποίος μοιράζει αφειδώς χρήματα, με κίνδυνο ένας μελλοντικός πρόεδρος του Ιδρύματος να επαναλάβει τα λόγια του Χαρίλαου Τρικούπη όταν, αδυνατώντας να πληρώσει το δημόσιο χρέος που άλλοι συσσώρευσαν και διέθεσαν ρουσφετολογικά, αναφώνησε στην Ελληνική Βουλή: «δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Δημιουργείστε τις προϋποθέσεις κ.κ. σύμβουλοι ώστε να μην διαιωνίζεται το οικονομικό πρόβλημα, και να πάψει να βρίσκεται το Ίδρυμα σε καθεστώς μόνιμης οικονομικής ομηρίας, αδυνατώντας να ικανοποιήσει τον αρχικό προορισμό του.
Πολιτιστική Στέγη –πράξεις, όχι προπαγάνδα
Φανταστείτε, λέμε τώρα, να δημιουργηθεί παράδοση να κλείνει το κέντρο της Στοκχόλμης μια βδομάδα κάθε χρόνο, ειδικά για τους Έλληνες, για προγραμματισμένο ελληνικό φεστιβάλ. Φέρτε μπροστά σας την εικόνα του σουηδού πρωθυπουργού να συμμετέχει και να χορεύει συρτάκι στο ελληνικό φεστιβάλ, το οποίο έχει χρηματοδοτήσει η σουηδική κυβέρνηση. Να έχετε φορτίσει τις μπαταρίες στα κινητά σας για να φωτογραφίσετε τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, τον δήμαρχο της Στοκχόλμης, και σουηδούς υπουργούς που παρευρίσκονται στο φεστιβάλ, και μάλιστα … κάτω από δυνατή βροχή. Να δίνονται υψηλού περιεχομένου θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, κονσέρτα, διαλέξεις κλπ. Όχι, αυτά δεν συμβαίνουν στη σφαίρα του ιδεατού, κ πρόεδρε. Πραγματοποιούνται για κάμποσες δεκαετίες σε χώρα μακρινή, όπου οι άνθρωποι δεν θεωρούν ελληνικό πολιτισμό, μόνο, το συρτάκι και το σουβλάκι. Σε πόλη που διαφωνούν π.χ. για τον Στάλιν, συνεργάζονται όμως αρμονικά για κοινά, παροικιακά, προβλήματα.
«Προσπαθήσαμε να φέρουμε νέους στην Πολιτιστική Στέγη αλλά έφυγαν» λέει ο πρόεδρος, και εφησυχάζει χωρίς να αναρωτηθεί γιατί ο χώρος της Πολιτιστικής Στέγης δεν έγινε «πόλος έλξης». Μήπως κ. πρόεδρε, οι νέοι αυτοί, ακούγοντας Πολιτιστική Στέγη και έχοντας σαν σημείο αναφοράς τις λέξεις πολιτισμός (civilisation) και κουλτούρα (culture) δεν βρήκαν, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Στοκχόλμης, κάτι από αυτό που προσδοκούσαν; Μήπως ήρθαν αντιμέτωποι με νοοτροπίες και πρακτικές που έχουν απορρίψει και εσύ πασχίζεις να επιβληθούν; Μήπως ήλπιζαν ότι θα συναντούσαν μια Στέγη όπου θα στεγάζονταν και θα καλλιεργούνταν ηθικές και υλικές αξίες, πνευματικός πολιτισμός, πολιτιστική καλλιέργεια, και παιδεία; Αν ανατρέξεις στο παρελθόν, θα δεις ότι ο Σύλλογος Στοκχόλμης –Δεν ήταν κομματική οργάνωση βάσης κανενός, στέγαζε και εξέφραζε όλους, ανεξάρτητα από το πολιτικό πιστεύω του καθενός–, είχε δραστηριότητες που υπερτερούσαν τόσο σε ποιότητα όσο και σε αριθμό, από αυτές του Ιδρύματος. Ποιος ευθύνεται κ. πρόεδρε για την μεθοδευμένη(;) παράδοση των χώρων της Πολιτιστικής Στέγης σε μια ολιγομελή και στεγανοποιημένη ομάδα;
Δεν σας βάζουμε δύσκολα, ή απραγματοποίητα. Αντιμετωπίστε έγκαιρα το παρών και προγραμματίστε το μέλλον της Πολιτιστικής Στέγης κύριοι σύμβουλοι με γνώμονα το συμφέρον της παροικίας, και όχι την ικανοποίηση των συμφερόντων μιας μικρής ομάδας. Φροντίστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις, διαθέτοντας τα έσοδα ορθολογιστικά, ώστε σύντομα να χρησιμοποιηθεί το κτήριο όπως οι δωρητές του οραματίστηκαν. Διαφορετικά, ΔΕΝ θα είναι Πολιτιστική Στέγη –αποδεχόμενοι (εσφαλμένα) ότι πτωχεύουμε πολιτισμικά–, και το χειρότερο. δεν θα ανήκει ποτέ στους Έλληνες. Τα συμβούλια, οι πρόεδροι, έρχονται και παρέρχονται. Η παροικία όμως θα υπάρχει, και η Πολιτιστική Στέγη, το πολύτιμο αυτό δώρο στην παροικία μερικών οραματιστών, είναι απαραίτητη.
Παναγιώτης Καλογιάννης, Μάρτης 2020
1. Η αναφορά στα οικονομικά του Ιδρύματος είναι ελλιπής, γιατί δεν έχω, δεν υπάρχουν δημοσιευμένα, τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία. Υπάρχουν στο ταμείο έξη εκατ. κορώνες σύμφωνα με τον πρόεδρο. Ποιά είναι η οικονομική πολιτική του Ιδρύματος; Θα μειωθεί κάποτε σημαντικά το χρέος; Θα παραδοθούν οι χώροι στην ομογένεια;
2. «Stiftelsen har till uppgift att främja kulturellt samarbete mellan Sverige och Grekland vad avser konst, litteratur, musik m m. Stiftelsen ska även främja och i sin verksamhet prioritera ungdomsverksamhet inom den grekiska kolonien och vinnlägga sig om den grekiska ungdomens vård och fostran».
Σημείωση: Στην επόμενη ανάρτηση θα γίνει αναφορά στους φορείς του Ιδρύματος.
Το άρθρο είναι από www.toxotis.se
